Parodontitis
Parodontitis is een ontsteking van het botbed, die tot verlies van uw tanden kan leiden wanneer zij niet wordt behandeld. Wij bieden actuele behandelingsmethoden aan.
Parodontologie
Parodontologie (ook wel periodontologie genoemd) houdt zich bezig met de gezondheid van het weefsel rondom de tanden, zoals het tandvlees, wortelvlies, cement en kaakbeen. Al deze weefsels samen heten het parodontium. Dit steunt de tanden en het is daarom essentieel om dit gezond te houden, omdat de gezondheid van uw tanden ervan afhangt.
Plaque
Het belangrijkste probleem waarmee het parodontium te maken kan krijgen is tandplak ( plaque ). Plaque is een afzetting op de tanden die veroorzaakt wordt door bacteriën en hun afscheidingen. Er zijn verschillende soorten bacteriën die de plaque veroorzaken: sommige bacteriën tasten direct de tanden aan, maar er zijn ook soorten bacteriën die alleen een voedingsbodem creëren voor andere bacteriën. De problemen kunnen plaatselijk zijn of in de hele mond.
De plaque tast niet alleen de tanden aan, door middel van cariës (gaatjes), maar ook in het parodontium. De eerste signalen zijn bloeden van het tandvlees, gezwollen of rood tandvlees bij het poetsen of bij het eten. Een slechte adem hoort ook bij de symptomen, naast overgevoeligheid in de tanden of tandhalzen.
Sommige mensen denken dit probleem op te lossen door voorzichtiger te poetsen. Poetsen met een zachte borstel is prima, maar goed schoonmaken is uiterst belangrijk. Wanneer er niet goed gepoetst wordt, betekent dit dat de bacteriën in de mond niet goed worden verwijderd, waardoor plaque kan toenemen en het probleem dus alleen maar erger wordt.
Het probleem neemt ook toe doordat de tandvleesontsteking afscheiding veroorzaakt, en deze is weer een prima voedingsbodem voor nog meer bacteriën. Al snel ontstaat er een vicieuze cirkel. Het geniepige van het proces is dat de bloedingen een zichtbaar verschijnsel vormen, dat af en toe kan ophouden, terwijl het afbraakproces van het parodontium zoals terugtrekking van het tandvlees en afbraak aan het bot intussen verdergaan. Het slopende proces kan alleen worden doorbroken door middel van een grondige schoonmaak door uw mondhygiënist en/of tandarts, en daarna regelmatige onderhoudsbeurten en vasthouden aan persoonlijke mondhygiëne.
Indien echter de mond verder wordt verwaarloosd, kunnen er ernstige gevolgen voor de mondgezondheid voortvloeien: er ontstaan pockets in het tandvlees, waardoor de ontstekingen dieper kunnen reiken. De gevolgen hiervan zijn dat de weefsels rondom de tand minder stabiel worden (inclusief het tandvlees en het kaakbeen). De tand gaat loszitten en dit zal uiteindelijk leiden tot verlies van de tanden en de kiezen.
Erfelijke factoren en aanleg voor problemen in het parodontium
Niet alleen een slechte mondverzorging is verantwoordelijk voor een slechte staat van het parodontium. Er zijn ook erfelijke factoren en aanleg die de problemen versterken, bijvoorbeeld: infectieziekten, suikerziekte, chemische aantasting, vitaminegebrek, allergie, stofwisselingsziekten, bloedziekten en tandenknarsen.
Ook slechtzittende protheses en ontbrekende tanden kunnen het probleem verergeren.
Zwangerschap en tandbederf
Het is niet waar dat zwangerschap tandbederf veroorzaakt. Tijdens de zwangerschap gebruikt de groeiende foetus weliswaar calcium uit het lichaam van de moeder, maar dit hoeft niet te leiden tot problemen bij de moeder, indien zij er extra op let een goede mondverzorging te betrachten: goed poetsen na elke maaltijd, dagelijks flossen, en elk half jaar een bezoek aan de mondhygiënist en aan de tandarts. Ook krijgen zwangere vrouwen extra calcium binnen via de vitaminepillen die ze krijgen voorgeschreven.
Jeugdperiodontitis
Tandvleesontstekingen kunnen al in de kindertijd of tijdens de puberjaren voorkomen. Deze vroege soort van periodontitis (tandvleesontsteking) in de kindertijd is vaak erfelijk bepaald, en kan heel acuut zijn afgewisseld met perioden dat het wat rustiger is in de mond. Tijdens de acute perioden kan er heel snel schade aan het bot worden veroorzaakt, wat gepaard gaat met ernstige tandvleesontsteking en terugtrekking van het tandvlees. Er kunnen tegelijkertijd andere gezondheidsproblemen voordoen: het kind voelt zich niet lekker of is vaak ziek, is depressief of verliest gewicht.
Het verband tussen problemen in het parodontium en uw algehele lichamelijke gezondheid
Zoals u weet is roken slecht voor uw algemene gezondheid, maar het is ook slecht voor uw tanden. Roken bevordert de vorming van plaque. Door te stoppen met roken kan het verder vorderen van parodontitis worden vertraagd. Bij ernstige gevallen van parodontitis is er een grotere kans op hart- en vaatziekten, tot wel 25% meer ten opzichte van mensen met een gezond gebit. Er is ook groter risico op het krijgen van andere ziekten in de organen; dit komt doordat de bacteriën via de diepe pockets in het tandvlees in de bloedsomloop terechtkomen.
Preventie
Indien u bij uzelf tandvleesproblemen constateert is de eerste stap een bezoekje aan de mondhygiënist of tandarts. Zij laten u zien hoe u moet poetsen, dat u een zachte tandenborstel dient te gebruiken, die moet worden vervangen zodra de haren in de borstel krom gaan staan (na drie maanden de borstel vervangen). Verder dient u op goede voeding te letten. U houdt verder uw mond schoon door gebruik van flosdraad en tandenstokers, en eventueel een speciale tandpasta en mondspoeling. Natuurlijk is regelmatig bezoek aan de tandarts of mondhygiënist nodig; in ernstige gevallen zal uw mondverzorger u vaker dan eens per half jaar uitnodigen om nauwe controle op uw gebit te houden.
Om de tanden te poetsen zijn minstens 2 minuten nodig, en sommige tandartsen raden vier minuten aan. Zoals hierboven al werd aangegeven, schaf een zachte tandenborstel aan. Een harde tandenborstel is te hard voor het tandvlees (bij het poetsen neemt u ook het tandvlees mee). Als u het makkelijker vindt met een electrische tandenborstel te werken, dan is dat aanbevolen.
Naast fluoride dat heeft bewezen tandbederf tegen te gaan, zijn veel tandpasta’s tegenwoordig uitgerust met geneeskrachtige middelen. Deze ontsmetten de mond, neutraliseren de zuren in de mond die vrijkomen bij het eten van voedsel en die weer het voedsel vormen voor bacteriën.
Andere geneeskrachtige stoffen die aan tandpasta’s worden toegevoegd en die u op de ingrediëntenlijst van uw tandpasta kunt aantreffen zijn:
- Pyrofosfaat: dit voorkomt dat er tandsteenkristallen ontstaan, en zorgt ervoor dat de tandsteen losser van structuur wordt, waardoor deze eenvoudiger van de tanden verwijderd kan worden.
- Kaliumnitraat- en zinkfluoride-houdende tandpasta’s kunnen de overgevoeligheid van de tandhals verminderen.
- Xylitol vermindert het aantal bacteriën in plaque en slijm.
- Triclosan is een antibacteriaal antibioticum dat al jaren in zeep en douchegel wordt toegevoegd, en dat dus ook in de mond schijnt te werken, zij het slechts voor korte tijd.
- Copolymeer Gantrez verlengt de werking van triclosan, versterkt de werking van pyrosfosfaat, en belemmert de groei van tandkristallen. Gantrez samen met pyrofosfaat verwijderen verkleuringen op de tanden (veroorzaakt door koffie, thee, sigaretten) en geven de tanden hun oorspronkelijke, natuurlijk witte kleur terug.
Behandeling door de mondhygiënist en/of tandarts
Zodra patiënten met problemen in het parodontium bij de mondhygiënist of tandarts komen, wordt eerst de mate van het probleem in kaart gebracht. Ten eerste wordt de plaque zichtbaar gemaakt, meestal met een kleurmiddel. Het tandsteen en de plaque worden daarna verwijderd met een instrument dat met kleine trillingen de plaque losmaakt. De patiënt kan ook later thuis met tabletjes de plaque kleuren om zo zelf controle te houden op de mondhygiëne.
Uw tandarts zal ook door middel van een röntgenfoto onderzoeken of er nog ergens afgebroken, niet doorgekomen tanden, of scheefstaande verstandskiezen in uw mond aanwezig zijn, omdat deze ook een haard van bacteriën kunnen vormen, en zo een uitstekende voedingsbodem voor plaque. Hetzelfde verhaal geldt voor niet goed uitgevoerde wortelkanaalbehandelingen; de ontstekingen hiervan kunnen naar de rest van de mond overslaan.
Indien de parodontitis bij de patiënt ernstiger gevolgen heeft gehad, zal de mondhygiënist ook dieptereiniging uitvoeren. De tandarts zal zich verder bezighouden met de nodige behandelingen die nodig zijn om het gebit te onderhouden en te behouden, zoals vullingen, wortelkanaalbehandelingen, eventueel trekken van niet goed doorgekomen tanden en (verstand)kiezen en wortelpuntbehandelingen.
Cosmetische correcties
Zoals hierboven is beschreven is het eerst nodig om de nodige aandacht te besteden aan een parodontium dat is aangetast door plaque en bacteriën. Pas als dat in orde is kan er worden gedacht aan cosmetische ingrepen die het gebit verfraaien.
Een van de meest voorkomende problemen is terugtrekkend tandvlees. Hierbij komen de tandhalzen vrij. Deze zijn niet bedekt door glazuur en zullen vaak minder wit en glanzend zijn dan de met glazuur bedekte kroon.
Terugtrekkend tandvlees hoeft niet altijd door bacteriële infecties en plaque te zijn veroorzaakt, maar kan ook voorkomen doordat er te hard of met een harde borstel gepoetst wordt. Hierdoor kan de rand van het tandvlees zich gaan terugtrekken.
Om deze situatie te verfraaien is er een tandvleescorrectie mogelijk. (Het tandvlees groeit namelijk niet meer zelf terug, helaas.) Bij NG-dent wordt de correctie uitgevoerd door uit een ander deel van het tandvlees of uit het verhemelte een stukje te transplanteren. Indien dit goed gebeurt, ziet het resultaat er volkomen natuurlijk uit. Mocht u protheses of implantaten nodig hebben, dan neemt de tandarts-implantoloog ook tot taak op zich om het tandvlees er zo natuurlijk mogelijk uit te laten zien. Er bestaan protheses ( klikgebit of All-On-4 vast gebit ) die het tandvlees nabootsen: ze worden gemaakt van flexibele stoffen en in de kleur van uw eigen tandvlees.
